Bir Başarı Hikayesi: Spotify

Ne zaman ve kimler tarafından kuruldu?

1983’te İsveç, Stockholm’de doğan Daniel Ek, orta sınıf bir ailenin çocuğuydu. Oldukça başarılı bir öğrenci olan Ek, gençlik yıllarını Rasgsved isimli küçük bir bölgede geçirdi. Lise eğitimini ise IT-Gymnasiet’de tamamladı. Lise eğitiminin ardından üniversite eğitimine İsveç Kraliyet Teknoloji Enstitüsü’nde devam etti. Burada mühendislik bölümü öğrencisiydi fakat bu uzun sürmedi. Diğer birçok başarılı girişimci gibi o da üniversiteyi bırakarak girişimcilik hayatına daha fazla vakit ayırabilmenin yolunu açtı.

Daniel Ek, durmaksızın yeni fikirler üzerine düşünen ve tasarlayan meraklı bir kişiliğe sahipti. Kişiliğinin bu parçası, o henüz 13 yaşındayken bile kendini göstermeye başlamıştı. İnternete olan merakı onun 13 yaşında ilk web sitesini tasarlamasına yol açtı. Böylece hayatında ilk kez para kazanmaya başlamıştı. 14 yaşına geldiğinde bu konuda kendini daha da geliştirdi. C++ ve HTML CGI yazılım dillerini kendi başına öğrendi. Edindiği bilgiler ve yeteneği ile insanlara internet sitesi hazırlamaya başladı. 

Önceleri yalnızca 100-200 dolar gibi kazançlar elde ederken, çok kısa bir sürede herkesi şaşırtacak kadar büyük gelirler elde etmeye başladı. 15 yaşında, internet sitesi hazırlama işinden aylık ortalama 50.000 dolar civarında kazanıyordu. Bu haliyle bile ebeveynlerinin toplam gelirinden daha fazla gelire sahipti. Yeterince bilgi birikimine sahip olduğunu düşünerek, 16 yaşında Google’a iş başvurusunda bulundu. Fakat Google Daniel Ek’e, önce üniversiteyi bitirmesini içeren bir yanıt verdi. Aldığı olumsuz yanıt onun moralini bozmak yerine daha fazla çabalaması için onu harekete geçirdi.

Nasıl satış ve pazarlama yaptı?

 Lüks evini ve Ferrari’sini satarak bu değişikliğine ilk adımını attı. Daha sonra şehir dışında küçük bir kulübede yaşamaya başlayarak zihnini toparladı. Aynı zamanda aklındaki Spotify fikri durmaksızın onu heyecanlandırıyordu. İnzivaya çekildiği dönemde bile günümüzde Spoitfy’in kurucu ortaklarından olan Martin Lorentzon ile görüşüyordu. 2005 senesinde korsan müzikler giderek yaygınlaşıyordu. Daniel, bu konuda bir şeyler yapılması gerektiğini düşünüyordu. Yasaların koruyuculuğu bir yerde tıkanıyordu ve bunun önünü kesmek için başka bir şeye ihtiyaç vardı. Eğer çok kaliteli bir platform kurulur ve insanlara daha iyi bir hizmet sağlarsa, korsan müziklere olan talebin azalacağını düşündü. Böylelikle 2006 senesinde Spotify’ın temelleri atıldı. Pazar araştırması 2 yıl sürdü. 2008 yılında Daniel Ek, ortağı Martin Lorentzon ile Spotify’ı kullanıcıların beğenisine sundu. 2008 senesinde birçok büyük müzik şirketi ile anlaşmalar yapan şirket, piyasaya hızlı bir giriş yapmayı amaçladı. Fakat her şey planlandığı gibi gitmedi ve Daniel ile Martin ilk yılda 5 milyon dolar zarar etti.

Yatırımcı bulmak her girişimcilik hikayesinde olduğu gibi Spotify için de hiç kolay olmadı. Öyle ki Daniel Ek’in, yatırımcıların kapısında uyumak zorunda kaldığı günler oldu. 5 milyon dolarlık zararlarının en büyük nedeni Spotify’ın sadece davetiye sistemiyle kullanılabilmesiydi. Bu sistem, platformun büyüme hızının kontrol edilmesi açısından gerekliydi. 2009 yılında davetiye sistemi bir süreliğinde devre dışı bırakıldı. Fakat beklenilenden daha büyük bir ilgi ile karşılaşan Spotify, tekrardan davetiye sistemine dönmek zorunda kaldı.

Bu dönemlerde Spotify’ı beğenen kişiler arasında Mark Zuckerberg’te vardı. 2009’da Facebook’ta paylaştığı bir gönderide, Spotify’ı öven açıklamalarda bulundu. Kısa süre sonra Spotify davetiye sisteminden tamamen vazgeçti ve üyelik sistemini oluşturdu. Üye olanlara bazı ayrıcalıklar tanınırken, üye olmayanlar için de bazı kısıtlamalar getirildi. Kimi kullanıcılar bu yeni düzenlemelerden rahatsız olsa da uygulamanın kullanıcı sayısı giderek artmaya devam etti.

Şu anda Spotify, 350 milyon kullanıcıya sahip. Bu kullanıcıların 150 milyonu ise Spotify’i ücretli orak kullanmayı tercih ediyor.

Başarısındaki ana faktörler neler?

Daniel Ek’in, onun gibi bir girişimci olmak isteyenler için belirli tavsiyeleri var. Daniel Ek tavsiyelerinde:

“Girişimci olmak isteyen bir kişinin daima yetenekli insanlarla beraber çalışması gerekir. Başarılı isimlerle çalışılmadığı sürece hiçbir şirketin başarılı olamaz,

Girişimci yeterince bilgi sahip olmadığı bir konuda, işin uzmanından yardım almalı,

Girişimci mutlaka bir mentorun deneyimlerinden yararlanmalı,

Girişimci okumayı, çalışmayı ve deneyim kazanmayı asla bırakmamalı,

Girişimci yerel başlamalı, global düşünmeli.” söylemlerinde bulundu.

Daniel Ek Ne iş yapıyor?

Kendi işinin yanı sıra daha ciddi bir tecrübe yaşamak için 2006 senesinde Tradera isimli bir İsveç şirketinde işe girdi. Burada çalışırken aynı zamanda başka şirketlerde de çeşitli görevlerde yer aldı. Girişimcilik hakkındaki tecrübelerini hızla arttırmaya devam etti ve şuanda da Spotify ‘ın icra kurulu başkanı olarak hayatına devam ediyor.